Ostoja Tyszowiecka Pełna nazwa ostoi: Ostoja Tyszowiecka Kod ostoi: PL113 Współrzędne geograficzne: 50°37'-50°41'N, 23°26'-23°50'E Powierzchnia: 11 610 ha Położenie administracyjne: województwo lubelskie; powiaty: hrubieszowski, tomaszowski, zamojski Kryteria BirdLife International: C1, C6. Formy ochrony przyrody: teren nie jest objęty ochroną. Natura 2000: ostoja została włączona do rządowego projektu sieci Natura 2000 jako obszar specjalnej ochrony ptaków - Ostoja Tyszowiecka, PLB060011 oraz projektowane specjalne obszary ochrony siedlisk - Dolina Sieniochy, PLH060025 i Pastwiska nad Huczwą, PLH060014. Ogólny opis ostoi Ostoja leży na Równinie Łęczyńsko-Włodawskiej wchodzącej w skład Polesia Zachodniego.Ostoja leży w makroregionie Wyżyny Wołyńskiej, w mezoregionie Kotliny Hrubieszowskiej. Obejmuje fragment środkowego biegu rzeki Huczwy i całą dolinę jej dopływu - Sieniochy. Kotlina Hrubieszowska jest regionem wybitnie rolniczym, gdzie grunty rolne zajmują 80% powierzchni. Cechuje ją występowanie żyznych gleb wykształconych na lessowym podłożu. Jest to obszar występowania lessów, margli, mad i piasków różnego pochodzenia oraz torfu. Krajobraz charakteryzuje mozaika siedlisk, wynikająca ze zróżnicowania podłoża i sposobu użytkowania. Ostoja jest pozbawiona zwartych powierzchni lasów, jedynie w środkowej i wschodniej części ostoi zachowały się ich średniej wielkości kompleksy. Na utworach kredowych lub piaszczystych w stale wilgotnych obniżeniach wykształciły się torfy (w tym najlepiej zachowane na Zamojszczyźnie torfowiska węglanowe). Znaczną część obu dolin pokrywają ekstensywnie użytkowane łąki. Powierzchnie pokryte piaskami porastają bory sosnowe z domieszką drzew liściastych. Żyźniejsze siedliska zajmują lasy grądowe (grądy subkontynentalne), a w bezpośrednim sąsiedztwie dolin rzecznych - olsy. Obie rzeki zostały uregulowane i pogłębione. W górnym biegu Sieniochy znajdują się dwa kompleksy stawów rybnych: Dub i Swaryczów, na których prowadzona jest ekstensywna gospodarka rybacka. Niewielki kompleks stawów rybnych znajduje się również w Lipowcu koło Tyszowiec. Część torfowisk leżących w dolinie Sieniochy jest eksploatowana - prowadzi się tu ręczne wydobycie torfu. Zabudowa skoncentrowana jest na obrzeżach ostoi. Najbliższe miejscowości to Komarów, Tyszowce, Zubowice i Turkowice. Siedliska i typy użytkowania gruntów w ostoi Lasy i zadrzewienia -21%, łąki i pastwiska -39%, pola uprawne -31%, mokradła -4%, zbiorniki wodne i cieki -2%, tereny zabudowane -3%. Kluczowe gatunki ptaków stwierdzone w Ostoi Tyszowieckiej Inne walory przyrodnicze ostoi Ostoja jest miejscem występowania rozległych łąk, w tym zmiennowilgotnych łąk trzęślicowych i łąk użytkowanych ekstensywnie a także fragmentów torfowisk węglanowych, młak niskoturzycowych i mechowisk (siedliska z Zał. I Dyrektywy Siedliskowej) oraz towarzyszących im gatunkom roślin i bezkręgowców, m.in. lipiennika Loesela, staroduba łąkowego, pełnika europejskiego, zerwy kulistej, kosaćca syberyjskiego, storczyków, marzycy czarniawej a także motyli: czerwończyków nieparka i fioletka, modraszków telejusa i nausitousa, strzępotka hero, strzepota edypusa oraz ważki zalotki większej. W obszarze ostoi zachowały się fragmenty dobrze wykształconego grądu subkontynentalnego. Ostoja stanowi również ostoją dla kumaka nizinnego i traszki grzebieniastej, a także wydry, bobra europejskiego i zagrożonego susła perełkowanego. Zagrożenia
Kluczowe zagrożenie w ostoi - postępujące przesuszanie dolin rzek wskutek funkcjonowania systemu melioracji szczegółowych oraz realizacji nowych systemów melioracyjnych i regulacje cieków
Inne ważne zagrożenia w ostoi- zaniechanie dotychczasowego użytkowania rolnego, zalesianie łąk oraz wypalanie roślinności,
- wyrąb starodrzewu i drzew dziuplastych, usuwanie martwego drewna z lasu,
- intensyfikacja gospodarki stawowej (wapnowanie, koszenie szuwarów w okresie lęgowym, wypalanie szuwarów),
- wydobywanie torfu,
- lokalizowanie zabudowy w dolinach rzek oraz hałas, penetrowanie siedlisk przez ludzi i zwierzęta domowe.
- bezpośrednie zagrożenie (płoszenie, niszczenie gniazd, zabijanie ptaków) wynikające z penetrowania siedlisk.
Działania ochronne Realizacja inwentaryzacji i monitoringu gatunków kluczowych - dubelta i derkacza oraz pozostałych gatunków z Zał. I DP, utworzenie w lasach państwowych stref ochronnych wokół gniazd orlika krzykliwego, prowadzenie szkoleń dla rolników nt. programu rolnośrodowiskowego oraz pomoc w jego wdrażaniu. autorzy: Przemysław Stachyra, Wiaczesław Michalczuk Na podstawie publikacji: T.Wilk, M.Jujka, J.Krogulec, P.Chylarecki. (red) 2010. "Ostoje ptaków o znaczeniu międzynarodowym w Polsce" OTOP, Marki.
|